In gesprek met Hong Tong Wu, over initiatief nemen, respect, de Chinese school, verbinding van culturen, de schoonheid van Natuurkunde, radio en tv maken en Oolong theesoorten
Hong Tong (51), is sinds 2005 zelfstandig actuaris en runt als thee expert samen met z’n zus Yiemie Tea's Delight, een thee-speciaalzaak in premium Aziatische theesoorten aan de Kinkerstraat in Amsterdam. Van huis uit natuurkundige is hij als actuarieel professional breed opgesteld in de actuariële keten: van pricing en productontwikkeling, modelling, riskmanagement, activa passiva tot embedded values. Hong Tong voert als interim actuarieel adviseur vooral opdrachten uit voor verzekeraars en pensioenfondsen. Op dit moment is hij actief als interim actuaris op de afdeling Beleid & Advies van verzekeraar Scildon in Hilversum in het team van Annemieke Hartendorp. Hij heeft daarvoor bij veel verzekeraars en pensioenfondsen een grote diversiteit aan tijdelijke rollen vervuld. Hij combineert zijn rol als actuaris met zijn grote theepassie en staat 2 dagen in de week in zijn authentieke theehuis. Maar dat is niet genoeg, hij doet nog veel meer.
Interview: Anno Bousema, partner Financial Assets Actuarial Executive Search.
Dit is het 16e interview in een reeks van gesprekken met actuarieel professionals, die gepubliceerd worden op actuaris.nl en LinkedIn.
We hebben voor het interview afgesproken in een klein Koreaans/Japans restaurant Yakitori Hanabi aan het Leidseplein, hartje Amsterdam. Hier zwaait een superjonge creatieve chef, hij is pas 22 lentes jong, de scepter. We zitten voor het raam en zien -zelfs in deze tijd van het jaar, begin maart- grote aantallen veelal jonge toeristen voorbij slenteren. Soms komt een tweetal of groepje naar binnen na het bestuderen van de menukaart van Aziatische delicatessen.
Het wordt een boeiend en bijzonder gesprek met de sympathieke, goedlachse en ondernemende Hong Tong; mijn respect voor hoe hij in het leven staat en voor wat hij gedaan heeft en doet, groeide met de minuut; indrukwekkend. Zijn Chinese afkomst en de Chinese cultuur en gewoonten zullen regelmatig terugkomen in onze gedachtenwisseling. Zo leer ik meteen dat in China de volgorde van je familie- en roepnaam anders is dan in de Nederlandse traditie. Op de Chinese manier noem je eerst je familienaam en dan je roepnaam. Het is dus ‘Wu Hong Tong’ en ‘Bousema Anno’. In de Chinese samenleving gaat het veel meer om ‘wij’, de groep, en minder om het ‘ik’, het individu. Dus noem je eerst je familie, de community waar je bij hoort, en dan kom je zelf als persoon aan de beurt. Respect en omzichtige beleefdheidsvormen zijn erg belangrijk. Wanneer Chinezen elkaar begroeten vragen ze niet ”Hoe gaat het?” maar in plaats daarvan wordt iets gevraagd in de richting van: “Heb je al gegeten?” Eten neemt namelijk een centrale plaats in. Lunches en diners duren dan ook veel langer dan in de Nederlandse traditie. Het werd dientengevolge een heerlijke lunch van dik 2 uur, die vanwege de uitstekende sfeer en interessante verhalen voorbij vloog. Vanzelfsprekend werden de Aziatische lekkernijen met stokjes genuttigd. Hong Tong vertelt er een Chinese waarheid bij: iemand die de stokjes heel hoog vasthoudt vindt een levenspartner in het buitenland. Ik vatte ze in het midden, ben tot Limburg gekomen….
De vader van Hong Tong kwam eind van de jaren 60 van de vorige eeuw om economische redenen naar Nederland. Hij verliet zijn toen nog kleine geboorteplaats Shenzhen, gelegen aan de kust in Zuid Oost China nabij Hong Kong, en ging met de boot naar Nederland om hier een toekomst op te bouwen. Er was veel armoede in zijn vissersdorp en zijn oom, die al in Nederland was, moedigde hem aan te volgen. Zoals veel Chinese immigranten vond zijn vader emplooi in de horeca en ging in een Chinees restaurant werken. De eerste Chinezen arriveerden overigens al rond 1910/1911 in Nederland. De Chinese gemeenschap in ons land omvat op dit moment rond de 140.000 inwoners, waarvan 35% uit de Volksrepubliek China. Het fenomeen restaurant en uit eten gaan is door de komst van Chinesen in Nederland sterk gegroeid. Daarvoor ging men vooral naar cafés en herbergen om alleen iets te drinken, aldus Hong Tong. Begin jaren 70 maakte zijn moeder, afkomstig uit dezelfde streek als zijn vader, de overtocht naar Nederland. Hong Tong zag in 1972 het levenslicht. Zijn zus werd enkele jaren later geboren. De rolverdeling in het gezin was traditioneel: zijn vader werkte en zijn moeder zorgde thuis voor het huishouden en de kinderen. De vader van Hong Tong was streng en strikt. Hij wilde dat zijn kinderen vooruit kwamen in het leven en stimuleerde hen sterk om hun uiterste best op school te doen. Hij legde veel druk op de kinderen om door te zetten en vooral nooit op te geven. “Als je de beste wil zijn moet je met onze achtergrond niet 100% maar 200% geven.” Hong Tong: “Dat gaat in je systeem zitten, je streeft automatisch naar het hoogste, het kan altijd beter, dat wordt je 2e natuur.” Zijn moeder was in tegenstelling tot zijn vader veel makkelijker, gemoedelijker en losser, empathisch en erg lief. Later, toen Hong Tong op de middelbare school zat, is ze ook betaald gaan werken.
Al heel snel bleek op Montessori basisschool in Buitenveldert dat Hong Tong een uitzonderlijk talent voor rekenen had. Meer moeite had hij -niet echt verwonderlijk- met taal. Toen hij tijdens een van de pauzes op school bij een ruzie tussen andere kinderen een steen lelijk op zijn hoofd kreeg, besloot zijn vader subiet dat hij naar een andere school moest. Op zo’n school blijven kon echt niet, en zo belandde hij op een christelijke bassischool. Hong Tong heeft niet altijd een gemakkelijke tijd gehad op school. Omdat hij vrij klein was en een Chinese achtergrond, dus ‘anders’, werd hij regelmatig gepest. Op de woensdagmiddag en de zaterdag ging hij ook naar de Chinese school, waar hij samen met veel andere Chinese kinderen onderwezen werd in de taal en de cultuur van China. Hij groeide hierdoor op in 2 werelden: de Nederlandse en de Chinese. Niet altijd makkelijk, het schuurde en hij moest zich vaak aanpassen, maar het heeft van hem een completer en wijzer mens gemaakt. Zo spreekt Hong Tong naast vloeiend Nederlands ook probleemloos Kantonees en Mandarijn.
Aan het eind van de basisschool kreeg Hong Tong door zijn taalachterstand als vervolgschooladvies Mavo/Havo, zeer tegen de zin van zijn vader in, die hem op het VWO wilde hebben. Hong Tong startte desondanks op de Christelijke Scholengemeenschap Buitenveldert in de brugklas Mavo. Daar werkt hij keihard aan zijn ontwikkeling en mag vervolgens de overstap maken naar de 2e klas Havo. Na opnieuw noeste studie-arbeid vervolgde hij zijn middelbare school na een jaar in VWO 3. Het zal niet verwonderen dat hij met zijn rekenkundige aanleg een super exact pakket koos in de laatste 2 jaar, aangevuld met, geloof het of niet, 3 talen, waaronder Duits. Hong Tong slaagde met vlag en wimpel. Na zijn exacte keuze op het VWO lag zijn studiekeuze voor de hand: natuurkunde. Zijn focus ligt vooral op de interpretatie en toepassing van wiskundige formules en de betekenis hiervan voor onze omgeving een leefwereld. In die tijd wilde hij het heelal bestormen en wist dat hij ooit de Nobelprijs zou winnen (er is nog hoop, hij heeft nog een half leven voor zich). Hij schreef zich in voor de studie Natuurkunde aan de Vrije Universiteit, lekker dichtbij in zijn geliefde Amsterdam. Na zijn propedeuse waarin hij erg moest wennen aan een andere manier van studeren, en hij daarmee ook wel worstelde, brak in de vervolgjaren het licht echt door. Door zijn snelle analyse- en abstractievermogen in combinatie met gestructureerd en toegewijd studeren, rondde hij zijn wetenschappelijke opleiding als eerste van zijn jaargroep in 4 jaar af (sic!). In zijn drang om steeds weer nieuwe doelen te stellen volgde de kersverse doctorandus daarna nog een jaar lang verschillende voor hem interessante wiskunde bijvakken aan de VU. Hier ontdekte hij zijn fascinatie voor modellen en modelleren. Zijn leerhonger was echter nog niet gestild: Hong Tong startte vervolgens met de tweejarige postdoctorale opleiding aan de Technische Universiteit in Eindhoven. Die was praktijkgericht en had een sterke link met het bedrijfsleven. Zo voerde hij wiskundige en modelleerprojecten voor klanten uit: van rioleringsbuizen tot en met veilingsystemen. Ook zijn soft skills werden verder ontwikkeld, zeker ook tijdens zijn stage bij Xerox, de bekende fabrikant van kopieermachines. Hij is afgestudeerd op de warmtegeleiding binnen een kopieermachine, kom daar maar eens op. Tijdens de twee jaar Eindhoven deed Hong Tong ook nog een half jaar internationale ervaring op in Graz in Oostenrijk. Zijn keuzevak Duits op het VWO kwam goed van pas.
Na zijn lange en uitgebreide studies was het tijd voor de eerste echte betaalde baan. Die vond hij bij KPN op de researchafdeling, die later op zou gaan in TNO. De cultuur bij KPN beviel hem echter niet. Hij had al snel door dat hij niet goed paste in het commerciële systeem. Zijn manager vond hem niet assertief genoeg. Hong Tong besloot daarom uit te gaan zien naar een meer passende positie. Hij liet daar geen gras over groeien en verkaste na een jaar al naar het KNMI in De Bilt. Na de zakelijke en harde leerschool van KPN kwam hij nu tussen ambtenaren terecht... Bij het KNMI richtte hij zich onder meer op weersimulaties. Met behulp van geavanceerde rekenmodellen voorspelde hij de specifiek lokale weersverwachting, bijvoorbeeld op Schiphol. Hij leerde veel van klimatologen en statistici, maar de tamelijk bureaucratische cultuur dreef hem uiteindelijk na 2 jaar toch naar buiten. Hij wilde verder groeien en ontdekte bij Mercer Consulting het actuariaat. Onder leiding van actuaris Willem Brugman, die hij erg bewonderde om zijn adviesvaardigheden en menselijke aanpak, leerde hij het pensioenvak kennen. In 2005 nam hij een beslissend besluit, een sleutelmoment in zijn leven: hij werd zelfstandig consultant. Hij zocht vrijheid van denken en doen en wilde geen directe hiërarchie meer: als zelfstandig ondernemer vond hij die ruimte en hij kan in zijn zorgvuldig geselecteerde opdrachten bij verzekeraars en pensioenfondsen veel van zijn creativiteit inbrengen.
Er is veel meer dan werken alleen, vindt Hong Tong. Buiten zijn professionele leven is hij ook op sportief en sociaal maatschappelijk terrein actief. Zo heeft hij een tijd op best wel hoog niveau in de Amsterdamse top geschaakt. Na enige tijd de zelfverdedigingssport Judo beoefend te hebben, stapt hij over op Karate om vervolgens te switchen naar Kung Fu, de Chinese krijgskunst die hoge vaardigheid, concentratie en toewijding vereist. Het kind van 2 werelden en culturen heeft vervolgens lange tijd gezaalvoetbald. De laatste jaren is hij actief met Tai Chi, de Chinese innerlijke bewegingskunst. Never a dull moment.
Met een schaakvriend, beiden kinderen van de 1e generatie Chinese immigranten, heeft hij in 1998 een radiostation opgericht om een brug te slaan tussen de oude generatie Chinezen en de Hollandse cultuur en leefwereld. Dat was hard nodig omdat de afstand tussen beide culturen groot was en er meer verbinding moest komen. De Chinese radio Amsterdam, richtte zich op oudere Chinezen in de hoofdstad en liet hen door middel van radioreportages kennis maken met de Nederlandse cultuur. In het begin werd er 1 keer per week uitgezonden, maar dat aantal nam door de grote belangstelling al snel toe. Naast radio-uitzendingen werden er later ook tv rapportages gemaakt, waarbij Hong Tong ook als interviewer optrad, een man van veel talenten. Hij was betrokken bij de zender tussen 1998 en 2013 en heeft met zijn radio- en tv-station verschillende media prijzen gewonnen. Door zijn media-activiteiten en als verbinder tussen de Chinese en Nederlandse wereld bouwde hij een groot netwerk op in de creatieve en culturele sector, dat hij trouw onderhoudt en waar hij nog steeds veel plezier aan beleeft.
Samen met zijn zus Yiemie heeft Hong Tong in 2013 een theewinkel geopend op nummer 58 van de Kinkerstraat in Amsterdam. Het idee om hun passie voor thee om te zetten in een heuse winkel ontwikkelde zich langzamerhand. Na een voorzichtige beginfase van de winkel kwam er een boost doordat er vlak in de buurt van de winkel een oude tramremise werd omgebouwd tot een foodhal, die ook het goede theepubliek en dus nieuwe klandizie aantrekt. Na het verder uitbouwen van de thee en porselein collectie (inclusief schitterend keramiek van zijn zus) en de inrichting bleek Tea’s Delight rendabel te worden. De geselecteerde premium theesoorten komen uit China, Taiwan en Japan. Hong Tong en zijn zus gaan twee keer per jaar (april en oktober) naar de theeplantages in Azië om thee uit te zoeken en in te kopen. Dat zijn geweldige mooie en interessante reizen met bijzondere nieuwe theevondsten. De kwaliteit van de thee wordt bepaald door de betreffende theeplanten in de diverse berggebieden, maar vooral ook door de tea master die de thee bereidt. Broer en zus selecteren alleen die theeën die ze beiden lekker en de moeite waard vinden. Hong Tong staat twee, zijn zus vier dagen per week in de winkel. Na het interview heeft Hong Tong mij een uitgebreide rondleiding gegeven, inclusief een theeproeverij. Uiteraard vertrok ik niet zonder een aantal heerlijke soorten tea delights in mijn tas. Een bezoek is een absolute aanrader: https://teasdelight.com.
Hong Tongs hart ligt nog steeds bij de natuurkunde. Hij heeft tijdens zijn academische opleiding natuurkunde vooral het grote belang van zuivere en goed doordachte grondslagen en aannames leren inzien. Die zijn cruciaal en vormen de basis voor het verdere verloop van onderzoek en analyses. Denk van achteren naar voren, bezint eer ge begint. “Van buiten is het veel makkelijker om naar binnen te kijken”. Doorgrond daarom in je werk en je opdrachten het hele systeem, denk integraal, en schat altijd de gevolgen in van wat je doet. Als voorbeeld noemt hij het afstoten van aandelen in fossiele brandstoffen door pensioenfondsen. Los van de ethische kant van de zaak, welke effecten heeft dat voor de omliggende sectoren, voor de mobiliteit, voor de werkgelegenheid, voor de gehele keten? Hij vindt dat actuarissen veel van de natuurkundige grondprincipes kunnen opsteken. Hij ziet vaker dat er te snel en soms ondoordacht van bepaalde veronderstellingen wordt uitgegaan, die tot dwaalsporen en verkeerde conclusies kunnen leiden. Het actuariële ambacht dient zich sterk te vernieuwen, ook van binnenuit. Veel innovaties en invloeden komen nu van buiten het actuariële domein. Actuarissen moeten op die trein springen. Denk aan bewegingen en onderwerpen als klimaatveranderingen, data, artificial intelligence, machine learning.
Hij beveelt iedereen aan zijn lievelingsboek “Surely You’re Joking, Mr. Feyman, Adventures of a curious Character, van natuurkundige Richard Feyman aan. Een absolute must read!, humoristisch en schitterende en diepe inzichten.
Jonge actuarissen raadt hij aan breed en over de schutting naar aanpalende gebieden te kijken. Blijf kritisch en vraag je steeds af wat je doet en waarom je iets doet. Ontwikkel een integrale blik, leer van de natuurkunde en kijk welke uitgangspunten en concepten er onder vraagstukken liggen, plan je benadering en aanpak zorgvuldig, neem daar de tijd voor. Dat is uiteindelijk zeer efficiënt, want de geïnvesteerde tijd haal je later altijd weer in. Probeer in je communicatie met je omgeving complexe onderwerpen helder en simpel uit te leggen, zoals je aan een leek zou doen. Als je dat kunt, begrijp je het zelf ook. En blijf niet uit gewoonte hangen in routine. Neem initiatief, pak de kansen die zich aandienen, verander regelmatig van omgeving. Blijf je ontwikkelen en vernieuwen, er zijn zoveel interessante onderwerpen en dingen te leren. Zo bezoekt Hong Tong stelselmatig seminars en lezingen over de laatste stand der dingen in zijn vakgebied en aanpalende gebieden en op het terrein van zijn passies en interesses.
Pak ook initiatief buiten je werk, raak maatschappelijk betrokken, zet je in voor je medemens, de samenleving en het algemeen belang. Dat verrijkt je en maakt je een completer en beter mens.
Hoe ziet de toekomst van Hong Tong eruit? Hij staat open voor wat er op zijn pad komt. “Vooral niet teveel plannen. Houd je ogen en oren open voor de opties die zich aandienen of die je zelf opzoekt. Timmer je leven en mogelijkheden niet dicht, maar pak je kansen, omarm die. En je hebt een simpel intuïtief kompas dat je op je levensreis begeleidt: voelt het goed en fijn, geeft het je energie en word je er warm van? Ga er dan voor, maak er wat van, leef je leven.”
Hij staat open voor opdrachten buiten zijn gebaande paden: in commerciële rollen, voor banken en/of naar het buitenland, uiteraard lonkt Azië. En natuurlijk wil hij zijn grote passie voor thee samen met zijn zus in Tea’s Delight voortzetten. En hij wil vooral weer veel gaan reizen, landen ontdekken en nieuwe theesoorten. En heel belangrijk: uitgebreid en langdurig lunchen en dineren. Dan leer je elkaar echt goed kennen. Hij heeft hier nog een missie en veel zendingswerk te doen want Nederlanders zien eten vooral functioneel en eten veel te haastig en vergeten te genieten. Ik verheug me al op mijn volgende eet- of theeafspraak met Hong Tong, zal m’n agenda daarna leeg houden….
